Japáymana
Poema en guaraní de María Edith «Maru» Galeano escrito al cumplirse un año y medio de la masacre de Curuguaty.
Ojeka che ruguy
hesay che pire
che resa ipytûmba
che apytu’u nokirirîvéi.
Che kangue yvytu oguereháva
kuarahy ohekávo tekove
che jurúgui okañy ñe’ê iporãvéva
Amaña che jehe
añandu tyre’y
aiko añakaity.
Sapy’ánte ajejuhu
amaña che jerére
ha naiméi che año
ha ha’e ñandejupe ¡añaraitýpe guare!
Ñanereñoi guivéva
jajehykue’ova manguruju poguýpe
Ipyape ñanekarãi, ombovare’a ñande rete
Ñanemokirirîséva karai virúpe
Ñanemongueséva mboka jurupe.
Ha’ekuera okañy ladrillo téra hierro kupépe
ombohéra aipo «Fiscalía»,»Poder Judicial»,
«Mburuvicha Róga» téra «tacumbu».
Cobardes asesinos,
umi hete ky’áva rehegua
Ñande katu nañakañýiva,
ndajakyhyjéiva, jahayhu ñane retã,
yvyrakuéra ovy’a ñande rechávo,
yvy opurahéi ñapyrývo hi’ári,
mymbakuéra oñe’ê ñanendive.
Péicha tapicha kuéra caído ruguy oikove ñanderuguýpe,
oafila ñande conciencia, omboryrýi mangurujupe.
Ko’ãga opama ñakaity,
ndojekavéima ñande ruguy,
nahasêveima ñandepire,
nomopytûveima ñande resa,
oñe’ê hetave ñande juru.
Heñói jey ñanderekove,
Marina Kue omombáy Paraguáipe
¡péina ko’ápe hína ñaime!
